Malus domestica op stam

Ook bekend als: Appel

Culinaire, legendarische & mythische duizendpoot

Informatie over Malus domestica

Keukenprinses

Elstar, Goudrenet, Jonagold. Je weet gelijk waarover dit gaat: appeltjes! De gedachte aan zo’n sappige, fris-zoete vrucht laat het water toch bijna reflexmatig je mond in stromen? En als dat niet het geval is, gebeurt dat nu: want wat dacht je van appelmoes met lobbige room en wat geschaafde pure chocolade of een punt warme appeltaart met een bolletje ijs, tarte tatin van appel en bladerdeeg met kleverige appelcaramel, krokant gebakken bloedworst met in boter gebakken appeltjes en een friszuur appelsausje, garnalencocktail met geraspte zure appel, een geurend glas calvados of een fris glas appelcider naast je crêpe (Normandië) of in de pub (Engeland)? Uiteraard schenken we dan ook een heerlijk troebel sapje voor minderjarigen en aanhangers van de blauwe knoop. Door de vele verkrijgbare appelsoorten, ieder met hun eigen smaakprofiel, seizoen en structuur, zijn de culinaire mogelijkheden van Malus domestica schier eindeloos. En dan hebben we het nog niet eens over de sierwaarde gehad want appels staan bekend om hun uitbundige bloei en aantrekkingskracht voor vogels, bijen, wespen en elke andere zoetekauw uit het dierenrijk.

Historie

Ten oosten van de Kaukasus werd de appelboom al duizenden jaren geleden in cultuur gebracht en geteeld voordat hij via de zijderoute (vanaf 500 v.Chr. waren dit de belangrijkste handelsroutes tussen China en Europa) zijn weg naar Europa vond. Geschriften uit de Babylonische cultuur maken al melding van de genezende eigenschappen van appels en de oude Grieken en Romeinen hielden zich al bezig met de kweek van deze prachtige en veelzijdige plant. In keukens en verhalen van bijna elke cultuur ter wereld vereert men Malus domestica sinds mensenheugenis. Des te opvallender dat zijn naam weinig goeds inhoudt. ‘Beroerd’, ‘slecht’, ‘kwalijk’ en ‘verkeerd’ zijn bijvoorbeeld goede vertalingen van het Latijnse woord ‘malus’. Vertalingen die absoluut geen enkel recht doen aan de appel maar mogelijkerwijs zijn ontstaan als gevolg van een zeker verhaal uit een zeker boek waarin geschreven staat dat twee mensen ongeoorloofd van de vrucht snoepten, daar een zware prijs voor betaalden en de appel zo letterlijk zijn ‘slechte naam’ hebben bezorgd. Maar laten we daar niet te zwaar aan tillen. De plantenwereld wemelt immers van de onlogische, soms ridicule naamgevingen.

Symboliek

Het immense belang van de appel wordt nog eens dik onderstreept door de ontelbare sagen, mythen, verhalen, volkse gebruiken en andere verwijzingen uit de literatuur en nomenclatuur van de afgelopen millennia. Appels worden (onder andere…) gezien als een symbool van liefde, onsterfelijkheid en een eeuwige jeugd, lente, vrede en vruchtbaarheid. Alle Germaanse, Keltische, Griekse-Romeinse en christelijke tradities kennen appeldragers, -bewakers, -dieven en beschermgodinnen. Bovendien barst het in die verhalen vooral van de gouden appels. In de Griekse mythologie worden deze vruchten der onsterfelijkheid bewaakt door de drie mooie Hesperiden en de draak Ladon. Tevergeefs natuurlijk want Heracles misleidt de schoonheden, verslaat de draak en schaakt de appels. Maar een appel hoeft niet van goud te zijn om verstrekkende gevolgen te hebben. Tijdens een bruiloft gooide de godin van de tweedracht, Eris, een appel met het opschrift ‘voor de mooiste’ tussen de aanwezige godinnen. Dat leidde natuurlijk tot ruzie tussen de eerzuchtige en ijdele godinnen. Paris, prins van Troje moest de knoop maar doorhakken. Hij koos Afrodite. Zij beloofde hem uit dankbaarheid dat Paris de mooie Helena mocht trouwen. Aldus ontstond de Trojaanse oorlog: gestart door een twistappel en uiteindelijk, na veel bloedvergieten, beslecht door een houten paard. Merlijn gaf naar verluidt les onder een appelboom, William Tell moest een appel raken met zijn pijl en Sneeuwwitje stikte bijna in een vergiftigd exemplaar. Daarnaast is onze taal vergeven van de uitdrukkingen rondom appels die niet ver van bomen vallen, rot zijn of als verstandig snoep aan de man werden gebracht.

De plant zelf

Vroeger waren de meeste boomgaardappelbomen hoogstammen. Omdat dit best lastig plukken was, heeft de (immer doelmatige) mens bedacht dat fruitbomen met halfhoge of zelfs lage stammen veel makkelijker zijn. Met als gevolg dat er bijna geen hoogstamboomgaarden meer zijn, diverse oude rassen praktisch niet meer bestaan en je dus kunt spreken van een afname van de biodiversiteit. Plantlengtes kunnen dus variëren van 1,5 meter tot 5 meter. De meeste soorten zijn voor hun bevruchting afhankelijk van andersoortige appelbomen in de buurt (kruisbestuiving). Maak je daar niet te druk om. De gemiddelde actieradius van een bij is 3 kilometer dus je hoeft alleen elkaar bestuivende soorten in je tuin te zetten als je te ver van de bewoonde wereld woont. Maar dan heb je ook vast genoeg ruimte voor meerdere exemplaren Malus domestica en een eigen bijenvolkje.
Beroemd, berucht, culinair veelzijdig, schitterend vanwege zijn bloesem en zeer gewaardeerd om zijn eetbaarheid. Met de appel haal je een klassieke dierenmagneet in je tuin die zowel het oog als de tong streelt. Planten hoor!

Koop eenvoudig een Malus domestica bij Den Mulder Boomteelt

Den Mulder Boomteelt in Grubbenvorst is gespecialiseerd in het kweken van bomen en heesters en heeft meer dan 2.000 soorten uit eigen kwekerij. Bij Den Mulder Boomteelt koopt u rechtstreeks bij de kweker, die u direct kan adviseren over teelt, aanplant en verzorging. Bekijk alle Malus soorten in ons assortiment.

Deze plant is ook verkrijgbaar als:

• Malus domestica Tuinplanten